Sağlıklı bir gülümsemeye sahip olmanın temel koşulu ağız hijyeninin eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesidir. Bunun ilk adımı ise diş yüzeyindeki tartarlardan kurtulmaktır. Tartar olarak da bilinen diş taşları dişlerin lekelenmesine ve renklerinin bozulmasına yol açabilen kabuklu bir film olarak tanımlanabilir. Diş yüzeyindeki plakların tamamen çıkarılmaması tartar birikintilerine neden olabilir. Tükürüğün içindeki mineraller plakla birleşince sertleşir ve tartara dönüşen kristaller meydana gelir. Tartarın oluşturduğu güçlü bağ nedeniyle yalnızca diş hekimlerinin uyguladığı prosedürlerle uzaklaştırılmaları mümkün olur. 

Yaş almayla birlikte tartar oluşumu hızlanır. Bireylerin duyarlılığına göre diş yüzeyinde tartar oluşma olasılığı değişebilir. Tartar oluşumunun kontrol edilebilmesi için dişlerin günde iki kez fırçalanması, düzenli olarak diş ipi kullanılması ve rutin diş hekimi ziyaretlerinin aksatılmaması gerekir. Kontroller sırasında diş hekimleri diş taşı temizliği yaparak diş taşı oluşumlarını tedavi edebilir.

Diş taşı; ağız bakımının yetersiz olması halinde uzaklaştırılamayan bakteri birikintilerinin tükürüğün etkisiyle mineralize olmuş şekli olarak ifade edilebilir. Diş taşları yalnızca dişler üzerinde değil aynı zamanda ağızda bulunan köprü protezlerinin, implantların ya da hareketli protezlerin üzerinde de bulunabilirler. Diş taşı varlığı durumunda diş yüzeyi daha pürüzlü hale gelir. Buna bağlı olarak daha fazla mikrop birikir. Bunun sonucunda Gingivitis ve Periodontitis gibi hastalıklar oluşabileceği gibi diş eti çekilmesi için de zemin hazırlanmış olur. Diş taşlarının birikmesi diş eti kanaması ve ağız kokusu gibi istenmeyen durumlara da neden olabilir. Bu tür olumsuzlukların giderilmesi için diş taşı temizliği tedavisi uygulanır.

Diş taşı temizliği ağız ve diş sağlığı açısından son derece önemli bir role sahiptir. Diş taşı temizliği tartar ve plak oluşumlarının önlenmesi amacıyla uygulanır. Diş taşı, diş ve diş eti problemlerine neden olan en önemli unsurların başında gelir.

Diş temizliğinin yetersiz olması halinde dişler bakteri plaklarına maruz kalması sonucu oluşan bu mineral birikintileri oldukça sert bir yapıdadır. Dişin tüm yüzeylerine yapışması olasılığı bulunan diş taşları özellikle dişlerin en az temizlenen kısımlarında kendilerine yer bulurlar. Diş yüzeyinin yanı sıra diş eti çizgisine de yerleşebilen diş taşları önlem alınmadığı takdirde diş etlerinde şişliğe, ağrıya ve kızarıklığa neden olabilir. 

Tüketilen gıdalardan sonra mikrobakteriyel kalıntıların temizlenememesi ve diş yüzeyinde birikmesi diş taşı oluşumunun nedenidir. Diğer bir deyişle diş taşı oluşumunda en büyük neden ağız ve diş bakımının doğru ve yeterli bir şekilde yapılmamasıdır. Diş taşı oluşumunun azaltılması hatta engellenmesi için dişlerin düzenli ve doğru bir şekilde fırçalanması aynı zamanda diş ipinin de düzenli olarak kullanılması gerekir.

Diş taşı çok ileri düzeye ulaşmadığı takdirde ağrıya, sızıya ya da herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Diş taşının ilk belirtileri ise fırçalamayla giderilemeyen ve gözle görülecek boyutta olan sarı ve sert yapılardır. Bunlar diş eti çizgisinde, dişlerin arkasında, diş çıkıntılarında ve diş yüzeyinde bulunabilir. Diğer diş taşı belirtileri ise fırçalama sırasında diş eti kanaması ve ağrısıdır.

Diş taşı temizliğinin ilk adımı hastanın detaylı bir ağız muayenesinden geçirilmesidir. Muayeneden sonra diş taşı temizliğine ihtiyaç olduğunu gösteren bir durum tespit edilirse diş taşı temizliği yapılabilir. Diş taşı temizliği çeşitli aletler kullanılarak diş yüzeyindeki plakların ve tartarların temizlenmesine dayanır. Bu aletler diş minesine zarar vermeden diş yüzeyini kaplayan tartarların ve plakların uzaklaştırılmasını sağlar. Diş taşı temizliği tamamlandıktan sonra diş yüzeyi pürüzsüz ve temiz bir görünüm alır. Plak ve tartar temizliğinin yanı sıra dişlerinde renk değişimi olan hastalarda dişlerin beyazlatılmasına ve parlatılmasına yönelik prosedürler de uygulanabilir. 

Kişi, ağız ve diş bakımını eksiksiz bir şekilde yerine getirse dahi tüketilen besinlerde ve tükürük salgısında bulunan mineraller diş taşını oluşumuna neden olabilir. Diş taşı temizliği tedavisinde genellikle ultrasonik cihazlar kullanılarak diş taşları titreşimle çatlatılır. Bu işlem büyük tartarların dişlerden ayrılmasını sağlar. Daha sonra ağız içine su püskürtülerek dökülen tabakalar temizlenir. Daha sonra ince yapılı aletler kullanılarak küçük tartarlar dişlerin kıvrımlı bölümlerinden ve diş aralarından uzaklaştırılır. Tartarların tamamen temizlenmesiyle birlikte diş cilası veya florür içerikli diş macunları uygulanır ve diş taşı temizliği tamamlanır. 

Diş taşı temizliği seansı ortalama 30 dakikada tamamlanmakla birlikte hastada diş taşları yoğunluğunun fazlalığı durumunda ikinci bir seans yapılması gerekliliği oluşabilir. Diş taşı temizliği çok ufak sızlamalar dışında hastanın herhangi bir acı ya da ağrı hissetmesine neden olmaz. Diş taşları temizlenmediği takdirde diş eti çekilmesi, diş çürümesi, ağız kokusu, diş eti hassasiyeti, dişlerde sallanma ya da hassasiyet gibi birçok farklı sorunun ortaya çıkması söz konusu olabilir.

Diş taşı temizliğinden sonra en az 2 saat süreyle herhangi bir şey yememek ve içmemek gerekir. Uygulamadan sonraki ilk 24 saat sıcak ve soğuk yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir. Diş taşı temizliğinden sonraki 2 ila 3 gün dişlerde sıcak-soğuk hassasiyeti hissedilmesi normaldir. Diş taşı temizliği yapıldıktan sonra hasta dişlerinin arasında boşluk hissedebilir. Bu durum dişler arasında doğal olarak var olan boşluklarda biriken diş taşlarının temizlenmesinden kaynaklanır. Diş etlerinde diş taşı temizliğinden sonra hafif bir şişkinlik ve sızı oluşabilir. 

Diş taşı temizliğinden sonra dikkat edilmesi gereken en önemli nokta diş temizliğinin doğru ve eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesidir. Temizlikten sonra diş hekiminin önerilerine uygun bir temizlik rutini uygulanarak yeni diş taşlarının oluşumu engellenebilir. Bununla birlikte diş taşı temizliğini izleyen erken dönemde diş temizliği yapılırken hastanın konforu azalabilse de hasta dişlerini fırçalamaya ve diş ipi kullanmaya devam etmelidir. Diş taşı temizliğini izleyen ilk günlerde hafif kanamalar görülebilir. Bu nedenle antiseptik gargaraların kullanımı faydalı olabilir. Diş taşlarının yoğun olduğu ya da ilerlemiş diş eti hastalıkları bulunan hastalarda dişler, diş taşı temizliğinden sonra bir miktar sallanabilir. Diş taşı temizliğinden sonra hasta 6 ayda bir diş hekimi kontrolüne gitmelidir. Diş hekiminin uygun görmesi halinde diş taşı temizliğinin tekrarlanması söz konusu olabilir.