• 0/50 Yorum
  • 0Favori
  • 0/50 Yorum
  • 0Favori

Aramıza Katılın!

Medyland ile binlerce kişiye erişin.

Aramıza Katılın
Bize Katılın

Kök Hücre

Kök hücreler ve türetilmiş ürünler son zamanlarda yeni tıbbi tedaviler için oldukça umut vadedici alternatifler haline gelmektedir. Her geçen gün tıbbın daha fazla alanında ve daha fazla tedavide kullanılmaya başlayan kök hücreler için en basit şekliyle vücudun hammaddeleridir tanımlaması yapılabilir. Vücudun özel işlevlere sahip diğer tüm hücreleri kök hücrelerden üretilebilmektedir. Vücutta ya da laboratuvar ortamında doğru koşullar altında kök hücrelerin bölünmesiyle yavru hücreler denilen daha fazla hücre oluşabilmektedir. 

Bu yavru hücreler kan hücreleri, beyin hücreleri, kemik hücreleri ya da kalp kası hücreleri gibi daha spesifik işlevlere sahip özel hücreler haline gelme özelliğine sahiptirler. Kök hücreler dışında vücutta bulunan hücrelerin hiçbirinde yeni hücre türleri oluşturmayı sağlayacak doğal bir yetenek yoktur.

Kök Hücre Nedir?

Kök hücre, vücutta özelleşmiş hücre tiplerine dönüşme konusunda eşsiz yeteneklere sahip bir hücre olma özelliği taşır. Hastalık dolayısıyla hasar gören ya da kaybolan hücrelerin ve dokuların değiştirilmesi için kök hücre kullanımı konusundaki çalışmalar günümüzde büyük bir hızla sürmektedir. 

İnsan vücudu birçok farklı hücre türünden oluşur. Kök hücreler vücuda ihtiyaç duyduğu yeni hücreleri sağlama, hasar gören ya da kaybolan özel hücrelerin yerini alma görevini üstlenir. Bunu sahip oldukları iki özellik sayesinde yapabilirler. Bunlardan ilki yeni hücreler üretmek için tekrar tekrar bölünebilme; diğeri ise bölündükçe vücudu oluşturan diğer hücre türlerine dönüşebilme özelliği taşımalarıdır.

Kök Hücre Neden Yapılır?

İnsan vücudundaki hücreler, dokular ve organlar bazen hastalık, yaralanma ya da genetik etkenler nedeniyle kaybolabilmekte ya da kalıcı şekilde hasar görebilmektedir. Kök hücreler  çeşitli nedenlere bağlı olarak kaybolan ya da hasar gören hücrelerin yerine vücuda nakledilebilecek yeni hücreler üretmenin en etkili yolu olarak kabul edilmektedir. Yetişkin kök hücreler şu anda birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Örneğin kan kök hücreleri, Talasemi gibi bazı kan rahatsızlıkları bulunan ve tedavi sürecinde kendi kan hücrelerini kaybeden kanser hastaları için sağlıklı kan hücresi kaynağının sağlanması amacına yönelik olarak kullanılabilmektedir. Deri kök hücrelerinin ise ciddi düzeyde yanıkları olan kişilerde yeni deri oluşturulması için tercih edilmesi mümkündür.

Kök Hücre Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Cildin genç görünmesi; cildi dik tutan, bağ dokuları ve cilt kalitesini sağlayan, kolajen üreten  ve fibroblast denilen hücrelerden oluşan dokulara bağlıdır. Cildin genç kalmasını sağlayan fibroblast hücreleri zaman içerisinde azalıyor olsa da kök hücre laboratuvarlarında yeniden üretilip cilde geri verilmesi sonucunda cilt gençliğinin geri kazandırılması mümkün olmaktadır. Kök hücre tedavisi ile cilt gençleştirme prosedüründe ilk olarak ciltten fibroblast hücreleri alınmaktadır. Kulak arkasından estetiği bozmayacak şekilde alınan küçük bir biyopsi parçasından fibroblast kök hücreler çoğaltılabilmektedir. Daha sonra hücrelerin öldüğü bölgelere enjeksiyon yöntemiyle yeni hücreler nakledilmektedir. Bu işlem kök hücreler üretildikten sonra 30 ile 45 gün aralıklı olacak şekilde 3 kez tekrarlanmaktadır.

Üretime gönderilmek üzere doku alınması işlemi yaklaşık 15 dakika içerisinde tamamlanır. Sağlık Bakanlığı onaylı kök hücre laboratuvarlarında hücrelerin üremesi için 30 ile 45 güne ihtiyaç vardır. İlk uygulama parçanın alınmasından 30 ile 45 gün sonra gerçekleştirilirken diğer 2 uygulamanın arasında ortalama 30 gün olması tercih edilmektedir. Uygulama süresi 1.5-2 saat arasında değişiklik gösterebilmektedir.

Kök Hücre Kullanım Alanları Nelerdir?

Zaman içinde yaş almaya bağlı olarak insan vücudunda bulunan hücrelerin sayısı ve kalitesi azalmaktadır. Kök hücre tedavisi kapsamında seçilen en kaliteli hücre tipleri çoğaltılmakta ve yıpranan bölgenin tedavi edilmesiyle cilt gençleştirme sağlanmaktadır. Kök hücrenin yağda bulunan kök hücre, kulak arkasında bulunan Fibroblast kök hücre, kıkırdakta bulunan kök hücre, kanda bulunan kök hücre ve saçta bulunan kök hücre gibi çeşitleri bulunmaktadır. Kök hücre tedavisinin günümüzde en çok uygulandığı bölgelerin başında yüz bölgesi gelmektedir. Kök hücre bakımından zenginleştirilmiş maddelerin yüze nakledilmesi sayesinde kırışıklıkların giderilmesi ve cildin daha gergin ve parlak bir hale gelmesi sağlanabilmektedir. 

Yüze uygulanan kök hücre tedavisi; yaş almaya bağlı olarak kolajen ve elastin azalmasıyla beliren kırışıklıkların, çizgilerin ve ciltteki gevşemelerin azalmasında etkili bir yöntemdir. Aynı zamanda lekeler ve akne izleri giderilebilmektedir. Boyun, gıdı ve dekolte bölgesinde yaşlanmaya bağlı olarak oluşan cilt ve deri altı dokusu kaybının neden olduğu lekeler, sarkmalar ve kırışıklıklar tedavi edilebilmektedir. Elde de zaman içinde cilt altı dokusundaki azalma ve derideki gevşeme sonucu beliren damarlı görüntünün ve lekelenmelerin giderilmesi için kök hücre tedavisinden yararlanması son dönemlerde sıklıkla tercih edilmektedir.

Kök hücreler sahip oldukları özellik sayesinde enjekte edildikleri bölgeyi onarmakta aynı zamanda sivilce, akne ve skar sonrası oluşan izlerin giderilmesinde etkili bir rol oynamaktadırlar. Yaralanma kaynaklı doku zedelenmelerinde iyileşme sürecinin hızlandırılması için kök hücre tedavisinden yararlanılabilmektedir. Kök hücre tedavisi en etkili cilt gençleştirme yöntemlerinden biri olarak cildi parlatan, hücreleri yenileyen, kolajen üretimini ve cildin elastikiyetini artıran özelliği ile ön plana çıkmaktadır. 

Kök Hücre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kişinin kendi vücudundan alınan kök hücrelerin ve dokuların laboratuvar ortamında çoğaltılması kök hücre tedavisinin temelini oluşturmaktadır. Bunun doğal bir sonucu olarak günümüzde kök hücre tedavisi birçok farklı hastalığın yanı sıra estetik ve cilt gençleştirme prosedürlerinde de kullanılmaktadır. Kök hücre ile hastalıkların tedavi edilmesi yönteminde hangi sorunun tedavisi için hangi tip hücrenin kullanılabileceği, kullanım protokolü ve elde edilecek başarı oranı kişi özelinde değişiklik gösterebilmektedir.

Günümüzde kök hücre tedavisi genellikle periferik kan, kemik iliği ve kordon kanından alınarak gerçekleştirilmektedir. Kişinin kendisinden alınan kök hücrenin kendisinde bulunan hasarlı bir bölgeye nakledilmesine otolog nakil, hastaya bir başka donörden alınan kök hücrenin nakledilmesine ise allojenik nakil adı verilir. Eğer kök hücre tedavisinde kullanılan kök hücre kişinin kendisinden alınamaz ve uygun donör bulunamazsa yarı uyumlu donörden temin edilen kök hücreyle haploidentik nakil olarak isimlendirilen kök hücre tedavisinin uygulanması mümkün olmaktadır.

Kök hücrenin fetüsten ve bebek kordon bağından elde edilmesi dışında kendi vücudundan elde edildiği durumlarda bölgeye ve kullanılacağı tedavinin içeriğine göre alınış şekli değişebilmektedir. 

Kök hücre küçük bir doku parçasının alındığı cerrahi yöntemle, karından az miktarda yağ alınan liposuction yöntemiyle, kalça kemiğinden ilik alınan cerrahi yöntemle ya da damardan kan alınmasıyla elde edilebilir. Uygun kök hücre bulunduktan sonra hastanın damar yolundan ya da hasarlı bölgenin doğrudan üzerine enjekte edilmesi mümkündür. Kök hücre tedavisinin başarı oranı; hastalığın türüne, dönemine ve yaşanan komplikasyonlara göre değişiklik gösterebilse de bazı durumlarda kök hücre tutunmasının gerçekleşmemesi gibi bir risk gerçekleşebilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalındığında kök hücre naklinin tekrarlanması ihtiyacı oluşur. 

Sıkça Sorulan Sorular